نابغه‌ای که ۲۴ قرن پیش نخستین پهپاد تاریخ را ساخت

بدون اغراق، مدت‌ها قبل از اینکه اولین پهپاد آسمان را بشکافد و قرن‌ها قبل از اینکه لئوناردو داوینچی ماشین‌های پرنده خود را ترسیم کند، یک متفکر یونان باستان به نام آرکیتاس ( اَرخوطَس – Archytas) یکی از اولین ماشین‌های پرنده تاریخ را ساخت.

مجله اینترنتی باستان شناس :این دانشمند یونانی در شهر باستانی تارنتوم، در جنوب ایتالیای کنونی، یک کبوتر چوبی را مهندسی کرد که در واقع پرواز می‌کرد و نیروی محرکه آن بخار بود. این یک دستاورد خیره‌کننده بود که تمام آنچه را که باید در مورد تمدنی بدانید که نه تنها دغدغه بحث‌های فلسفی را داشت، بلکه برای پیشرفت دانش و دستاوردهای بشری نیز تلاش می‌کرد، به شما می‌گوید.

آرکیتاس که بود، کسی که یکی از نخستین ماشین‌های پرنده تاریخ را ساخت؟

به‌راحتی می‌توان در افسانه کبوتر پرنده، ماشین پرنده آرخیتاس، گم شد. وقتی زمان زیادی می‌گذرد، جزئیات ناگزیر کمی مبهم می‌شوند، بنابراین مهم است که به آنچه واقعاً می‌دانیم پایبند باشیم. آرخیتاس یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های زمان خود در یونان بزرگ (Magna Graecia، در جنوب ایتالیای امروزی) بود. او به عنوان یک دولتمرد درخشان و فرمانده‌ای که هفت بار پیاپی به‌عنوان ژنرال شهر تارنتوم انتخاب شد—شهری که در قرن پنجم پیش از میلاد یکی از قدرت‌های بزرگ منطقه بود—شناخته می‌شد. چنین انتخاب‌های متوالی‌ای در آن زمان تقریباً بی‌سابقه بود و نشان‌دهنده اعتماد عظیمی بود که مردمش به او داشتند. با این حال، آنچه او را واقعاً برجسته می‌کرد، ذهن او بود، نه صرفاً توانایی‌اش در سیاست.

او به عنوان یک فیثاغورثی، معتقد بود که جهان توسط اعداد اداره می‌شود و این باور را در عمل به کار برد. او «مسئله دلیان» را حل کرد، یک معمای ریاضی معروف که شامل دو برابر کردن حجم یک مکعب بود که در آن زمان یک چالش مهم بود. راه حل او نتیجه نبوغ هندسی بود که شهرت شایسته‌ای را برای او به ارمغان آورد. بنابراین، وقتی او پرنده بخار خود را ساخت، آن را به عنوان تجلی نهایی جهان‌بینی خود تلقی کرد – اینکه از طریق ریاضیات، انسان می‌تواند معجزات طبیعت را تکرار کند.

از کبوتر پرنده تا رباتیک مدرن

پس یک پرنده چوبی ۲۴۰۰ ساله که زمانی پرواز می‌کرد، چه ارتباطی با ما در دنیای امروز دارد؟ پاسخ این سؤال بیش از آن چیزی است که ممکن است انتظار داشته باشید.

بینش آرکیتاس اساساً جهان ما را شکل داد، زیرا ثابت کرد که مکانیک نیرویی خلاق است که می‌تواند بشریت را به پیش براند. او بنیان‌گذار شاخه‌ای به نام «مکانیک ریاضی» بود و با اختراعات ملموس خود، فاصله میان نظریه‌های انتزاعی و کاربردهای عملی در دنیای واقعی را از میان برداشت. آن کبوتر باستانی، که نویسنده رومی آولوس گلیوس آن را پرنده‌ای توصیف کرده که با نیروی بخار به جلو رانده می‌شد، نیای همه موتورهای امروزی، پهپادها و ربات‌هاست.

اگرچه این ممکن است اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما واقعاً چنین نیست. این نخستین بار در تاریخ بود که کسی نشان داد می‌توان اشیای بی‌جان را به‌صورت هدفمند طراحی کرد تا بر پایه اصول علمی حرکت کنند. این اتفاق نشانه تغییری بنیادین بود: از نظریه‌های صرف درباره امکان‌پذیری، به سمت کاربردهای عملی در جهان واقعی. همچنین گسستی رادیکال از دنیایی بود که تا آن زمان تحت سلطه خدایان، باورهای ماوراءالطبیعه و جادو قرار داشت.

در اصل، این نقطه آغاز فناوری به شکلی بود که امروز آن را می‌شناسیم — جهان‌بینی‌ای که در آن، شناخت قوانین طبیعت به ما قدرت می‌دهد تا چیزهایی شگفت‌انگیز خلق کنیم که می‌توانند جامعه را دگرگون سازند. ماشین پرنده آرخیتاس، البته یکی از آن اختراعات متحول‌کننده نبود، اما پایه و اساس تمام چیزهایی را که بعد از آن آمدند، بنا نهاد.

مردی که ماشینی را به پرواز درآورد

اغوا کننده است که کل داستان کبوتر مکانیکی را به عنوان یک افسانه رد کنیم، اما کار آرکیتاس مبتنی بر علم واقعی بود. او دانش عمیق خود از هندسه، تناسب و فیزیک را در کاربردهای دنیای واقعی به کار برد. کبوتر ممکن است فقط برای مدت کوتاهی پرواز کرده باشد، اما درهایی که به روی دانش بشری باز کرد، بسیار واقعی بودند. او نشان داد که نبوغ انسان محدود به فلسفه و هنر نیست، بلکه می‌توان از آن برای ایجاد شگفتی‌های مهندسی استفاده کرد که دنیای اطراف ما را شکل می‌دهد.

آنچه این را بیش از پیش قابل توجه می‌کند این است که همه اینها در عصری بسیار دور از تفکر علمی مدرن رخ داد. برخلاف همه احتمالات، آرخیتاس یک اتوماتون خودکششی را تصور و ساخت. او با این کار، یک سؤال اساسی در مورد پتانسیل نامحدود ذهن انسان مطرح کرد.